Muhaxhirët në Mirash


Në vitin 1877-78 Perandoria Osmane gjendej në luftë kundër Rusisë. Serbia dhe Mali i Zi, shfrytëzuan këtë duke filluar luftën kundër Osmanlinjve. Luftimet u zhvilluan kryesisht në trevat shqiptare të Sanxhakut të Nishit që i takonte Vilajetit të Kosovës. Pas fitores së Rusisë ndaj Perandorisë Osmane, në Berlin të Gjermanisë u mbajt “Kongresi i Berlinit” më 1878, i cili vendosi që sanxhakun e Nishit t’ia dhuroi Serbisë.

Pas tërheqjes së Ushtrisë Osmane nga këto troje, Serbia bëri spastrimin etnik. Si rezultat i dhunës, terrorit, masakrave dhe gjenocidit të ushtrisë serbe ndaj popullit autokton shqiptar me qindra e mijëra shqiptar u detyruan t'i braktisnin vatrat e tyre duke u vendosur si muhaxhir (refugjat) në brendi të Vilajetit të Kosovës dhe me gjerë.

Disa nga ata u vendosen edhe në fshatin Mirash. Për shembull; Familja Prekadini erdhi nga fshati Prekedin, Govori nga fshati Govor, Raçi nga fshati Raç, Kamenica nga Kamenica. Siç shihet të ardhurit nga Sanxhaku i Nishit e Toplica adaptuan për mbiemrin emrin e fshatit nga vinin.

Pos të ardhurve nga Rajoni i Toplicës, në Mirash janë vendosur edhe familje nga fshatra të ndryshëm.

Edhe nga Mirashi në 100 vitet e fundit shumë familje u shpërngulën nëpër vende të ndryshme. Kështu sot Mirashian gjejmë jo vetëm në Ferizaj e Prishtinë por edhe në Shkup; Pojan (Shqipëri) dhe Turqi.

Mirashian u shpërngulën në shekullin e kaluar për dy arsye. Represioni i pushtuesit serb dhe gjendja ekonomike ishin arsyet kryesore të shpërnguljes. Nuk duhet harruar se Mirashi pos një shkolle disa vjeçare të hapur më 1928, nuk kishte asgjë. Deri në vitin 1968 nuk kishte as  rrjet elektrik.

xhavit selmani


Kommentare