Festimi i Shën Gjergjit në Mirash



Mirashi (Foto Përparim Xhafaj)

Historikisht dita e Shën Gjergjit është festuar në Mirash. Kjo festë është e njohur dhe pranuar nga të gjitha besimet monoteiste . I njohur si Shën Gjergji nga të Krishterët, Hazreti Hidri për myslimanët dhe Elisha (profet) nga Hebrejët.

Tek ne Dita e Shën Gjergjit festohet për ta përjetuar përfundimin e stinës së ftohë dhe ardhjen e stinës së verës, gjelbërimit, punët në bujqësi dhe një verë paksa më të mirë ekonomikisht ..

Në Mirash  festohet sipas kalendarit Gregorian me 6 Maj.

Festimi kësaj feste nuk është i njëjtë çdo kund ku jetojnë shqiptaret. Në rrethinën e  Gjakovës ku jetojnë besimtarë të sektit bektashi festohet duke prerë kurban pran tyrbeve të shehlerëve dhe dervishëve. Duke prerë kurban për Shën Gjergjin festojnë edhe shqiptaret në Ukrainë megjithëse ata i takojnë ritit fetar ortodoks.  Kjo feste Karakterizohet me lojëra të shumta, me fluks të madh të shqiptarëve në fusha të gjëra, pranë tyrbeve, apo ndonjë vendbanimi të lashtë. Tek ne kjo feste festohej ndryshe.

Festa Shën Gjergji në Mirash

Dikur kjo feste ishte shumë më e rëndësishme se sot. Thuhej se shtëpia duhet pastruar në detaje para Shëngjergjit . Për këtë para kësaj date gëlqeroseshin dhomat e shtëpive . Pastroheshin Tepihët dhe qilimat .

Deri në vitet e 70-ta shumica dhomat ishin te shtruara me kashtë. Para Shën Gjergjit bëhej ndërrimi i kashtës së shtruar në dhoma. Ndërrohej edhe kashta e jastëkëve .
Mbi dyert e shtëpive, oborreve, stallave  etj. viheshin degëz shelgje. Shelgjet dhe lulet nuk guxonin te preknin tokën, nëse rastësisht ndodhte atëherë ajo hudhej.

Me lule e hidh ne kove pastroheshin te gjithë. Shën Gjergji duhej ti gjente të gjithë të pastër.
Natën e Shëngjergjit për dark përgatitej Përshesh me bukë misri dhe qumësht, nën jastëk liheshin lule gjithashtu ndërsa të nesërmen për drekë përgatitej flia.

Për Shëngjergj vajzat organizoheshin në turma dhe vizitonin nuset e vitit. Nuset që ishin martuar në Mirash nga Shëngjergji i kaluar. Natyrisht bëheshin edhe përjashtime. Kryesisht varej nga gatishmëria e familjes së Nuses. Nuset e veshura veçanërisht për këtë rast ua merrnin dorën të gjitha vajzave që i vinin në vizitë. Grupe grupe vajzat shëtisnin rrugëve here te njëra nuse herë te tjetra.

Dita e Shën Gjergjit përmendej edhe si afat i kthimit të borxheve të mundshme .Gjatë kohës së dimrit kur dikush huazonte ndonjë para si kohë kthimi zakonisht përmendej Shën Gjergji. Edhe përgatitjet për dimër duke siguruar bukën dhe drunjte për ngrohje zakonisht duhej  llogaritur qe duhej arritur dalja në Shën Gjergj. Pas Shën Gjergjit llogaritej se kushtet për të jetuar janë shumë më të mira. Kryesisht jetoj nga bujqësia.

Sot është krejt ndryshe .
xhavit selmani

Kommentare